Duurzaam eten, wat is dit precies? Denk je er over na om meer te doen met het thema duurzaam leven, bijvoorbeeld door dit toe te passen binnen je eigen leefstijl? Goed idee! Duurzaam leven is leuk, makkelijk en leerzaam. Het grote voordeel is dat je juist direct merkt hoeveel voordelen het biedt. Een goede eerste stap is door te beginnen met duurzaam eten. Door ons eetpatroon genieten we wel van alles wat de natuur ons te bieden heeft, maat het zorgt wel voor een behoorlijke ecologische impact, zeg maar de ecologische voetafdruk. Duurzaam eten betekent bewust genieten van je maaltijden terwijl je gelijk werkt aan een beter milieu. Duurzaam eten begint dus letterlijk bij jezelf.
Biologisch of ecologisch
In de volksmond wordt vaak gesproken over biologisch eten als het juist gaat over ecologisch ten. Ook al zijn beide termen nauw aan elkaar verwant, de verschillen zijn groot.
Biologische eten
Bij biologische eten staan in de eerste plaats de relatie tussen de voeding en de mens centraal. De belasting van het milieu staat hierbij minder centraal. Als richtlijn kun je stellen dat bij biologisch eten er geen chemische bestrijdingsmiddelen worden gebruikt. Ook moderne technieken zoals genetische manipulatie zijn uit den boze. Dat geldt niet alleen voor het verbouwen van groeten, ook in de veeteelt zijn er vastomlijnde procedures om het predicaat ‘biologisch’ te kunnen voren. Zo krijgen de dieren biologische voeding en is er veel aandacht voor een diervriendelijk omgeving.
Ecologisch eten
Ecologische eten gaat in grote lijnen een stap verder dat de biologische variant. Zo is de relatie tussen de mens als eindgebruiker en het product van groot belang, maar veel belangrijker is het beperken van de impact op het milieu. Zo wordt er in de ecologische landbouw geen gebruik gemaakt van chemische bestrijdingsmiddelen. Uitgangspunt is namelijk het beperken van de belasting van het milieu. De chemische stoffen die worden gebruikt bij de bestrijding van bijvoorbeeld ziektes zijn moeilijk afbreekbaar. Ook het gebruik van kunstmest is uit den boze. Dit vraagt namelijk om een hoger energieverbruik, iets wat voorkomen dient te worden.
Duurzaam eten: 7 tips
Om je alvast op weg te helpen in de wereld van ecologisch en bewust eten, hebben we de meest logische en voor de hand liggende tips verzameld. Zo wordt het een stuk eenvoudiger om je eigen ecologisch impact tot een minimum te beperken.
1. Verspil zo min mogelijk voedsel
Slim eten begint met slim kopen. Daar houdt het echter niet bij op, echt duurzaam eten betekent niks meer dan bewust zijn van de hoeveelheid voedsel wat je gebruikt. Gebruik je minder, dan heb je ook minder afval. Zo wordt je eigen ecologische voetafdruk al snel minder.
Een goede tip is het ouderwetse boodschappenlijstje. Winkeliers, en dan met name supermarkten, spelen in op de natuurlijke behoefte van de klant om impulsaankopen te doen. Die kun je aan de hand van een boodschappenlijstje eenvoudig weerstaan. Laat dus even de gedachte los ‘oh ja, dat is ook wel handig om in huis te hebben’.
Wil je het nog beter doen, maak dan gebruik van de keukenweegschaal of een maatbeker. Zo gebruik je nooit meer dan je eigenlijk nodig hebt. Wees je ervan bewust dat de bekende tht-datum, een adviesdatum is. Veel producten kun je vaak nog gebruiken, ook al zijn ze over de datum heen. Ruik er aan, bekijk het goed en boordeel zelf of het nog geschikt is.
Lees ook: Duurzaam boodschappen doen: 3 tips!
2. Eet minder rood en bewerkt vlees
Van vlees is bekend dat het een behoorlijke impact heeft op het milieu. Dit geldt nog meer voor (rood) vlees dan voor visproducten. Een of twee dagen geen vlees eten kan echt geen kwaad en kan juist erg lekker zijn. Zie je er toch tegenop om het vlees weg te laten, ga dan eens experimenteren met vleesvervangers. Zo hou je toch de smaak van vlees maar eet je wel bewust. Een goed alternatief is duurzaam gekweekt vlees. Je kunt dit eenvoudig herkennen aan het MSC- of ASC-keurmerk. Het vervangen van vlees hoef je uiteraard niet te beperken tot de warme maaltijd. Zo smaken geroosterde groenten of hummus ook heerlijk op brood.
3. Neem niet meer zuivel en kaas dan je nodig hebt
Bewust eten is niet alleen gezond, het zorgt er ook voor dat je weet wat je nodig hebt. Eiwitten bijvoorbeeld. Zuivel en zuivelproducten zitten boordevol gezonde proteïnen, eiwitten dus. Het geldende advies is om 300-450 ml aan zuivel te consumeren. Melk of yoghurt drinken past dus prima binnen een systeem van bewust eten. Eet je daarnaast ook nog eens 40 gram kaas, dan ben je helemaal goed bezig. Eet niet teveel kaas, dit zorgt namelijk weer voor een extra milieubelasting en dat willen we graag voorkomen. Je kan kaas eventueel eenvoudig vervangen door fruit, groenten of een notenspread.
Lees ook: Vegan op vakantie: hoe pak je dit aan?
4. Eet niet meer dan je nodig hebt en vermijd snacks en snoep
More is less en dat geldt zeker voor het eten. Eet je dus bewust minder, dan verlaag je daarmee je ecologische voetafdruk. Met andere woorden, et wat je nodig hebt en niet wat je graag wilt eten. Ongezonde producten zijn wellicht erg lekker maar voegen niks toe. Die gefrituurde snacks, chips, cake en gebakjes kun je dus beter laten staan. Wil je weten wat je echt nodig hebt, gebruik dan het dagboek op de website van het voedingscentrum, je ziet dan gelijk wat je echt binnen krijgt.
5. Drink zo min mogelijk suikerhoudende dranken en alcohol
Bewust eten gaat niet alleen over je ecologische voetafdruk, het heeft ook te maken met een gezonde leefstijl. Zo zijn koolzuurhoudende frisdranken, fruitsapjes en alcohol niet alleen slecht voor je gezondheid, ze hebben ook nog eens een behoorlijke impact op het milieu. Ook voor dergelijke producten gaat de stelregel op dat voorkomen beter is dan genezen. Als het even kan vervang dan de frisdranken en de sapjes door water, thee of koffie zonder suiker. Kraanwater heeft bijvoorbeeld een extreem lage milieubelasting. Drink je liever thee of koffie, let er dan op dat de producten op een verantwoorde wijze zijn geproduceerd. Koop je bijvoorbeeld thee of koffie met het Fairtrade keurmerk, dan weet je dat het goed zit.
6. Ga voor volkoren graanproducten, groente en fruit
Wit brood is lekker, maar bruin brood is vele malen gezonder. Zo zijn de vezels in volkoren producten goed voor je maag-en darmstelsel en kennen ze ook een veel lagere milieubelasting. Ook gezond en lekker zijn de bekend plantaardige producten zoals groente, fruit, aardappelen en peulvruchten. Gebruik daarnaast ter afwisseling een handje noten en gebruik bij voorkeur plantaardige oliën.
Lees ook: 5 handige tips voor de beginnende vegan!
7. Let bij groente en fruit op herkomst en seizoen
Producten uit de natuur hebben over het algemeen een lage belasting voor het milieu. Let dus bij het kiezen van de ingrediënten op seizoensproducten. Zo ben je lekker groen bezig en ontlast je het milieu. Producten als broccoli, rode kool, prei, rode biet, ui, wortelen, witlof en bleekselderij zijn heerlijk gezond en verantwoord. Andere (niet inheemse) producten kennen een hogere milieubelasting. Vaak wordt dit veroorzaakt door het vervoer per vliegtuig of de opslag in koelcellen. Dat geldt ook voor kasproducten. Raadpleeg desnoods een groente- en fruitkalender zodat je precies weet wat je eet.
Duurzaam eten is niet moeilijk!
Kortom, duurzaam eten is helemaal niet zo moeilijk als je in eerste instantie verwacht. Het beste kun je natuurlijk kiezen voor een vegetarisch of zelfs veganistisch dieet, maar je kunt ook prima vlees eten en toch duurzaam bezig zijn. Kies voor lokale producten en varieer voldoende. Hopelijk heb je wat gehad aan bovenstaande tips!
En? Hoe duurzaam eet jij? Laat het ons weten in de reacties hieronder! Voor meer artikelen omtrent duurzaam eten kun je kijken bij onze categorie ‘Green food‘!
