Inmiddels zijn we twee hitterecords rijker en zijn we blij dat het ergste achter de rug is. Deze zomer zijn er al twee landelijke hittegolven geweest en dat is vrij uniek. We kunnen de balans dus opmaken. De belangrijkste conclusies: een temperatuur van 40 graden of iets hoger overleef je wel en de klimaatverandering is reëel. De grote vraag is wat dit voor ons betekent.
De hittegolven in juli troffen niet alleen ons land, ook Frankrijk, Spanje en Italië zuchtten onder de verzengende hitte. Nu zijn ze in Spanje en Italië wel het een en ander gewend, maar 46 graden afgelopen maand was voor Franse begrippen zelfs te veel. In Zuid-Europa kostte dit zelfs aan 15 mensen het leven. Zo serieus is de opwarming van de aarde dus weer wel.
De opwarming van de aarde is niet alleen merkbaar in Europa, ook andere landen merken de impact. Landen als Amerika en China blijven niet verschoond van de invloeden en ook daar zijn al doden te betreuren. Met de globale stijging van de temperaturen lijken hittegolven een terugkerend fenomeen. We zettende bekende en minder bekende feiten op een rij.
Lees ook: Vliegschaamte is een ding: zo compenseer je een lange vlucht!
Extreme natuurbranden
Voor sommige landen is de stijgende temperatuur een recept voor natuurbranden. Dat zien we in Portugal en Spanje. Dit jaar raakten zo’n 20 mensen gewond door natuurbranden. Mensen moesten hun woningen verlaten en dieren werden opgeofferd aan de verzengende hitte. Overigens zijn Portugal en Spanje niet de enige landen waarbij de hitte slachtoffers heeft geëist, in India lieten maar liefst 36 mensen het leven als gevolg van de stijgende temperaturen.
Die hoge temperaturen brengen een hoger risico op het ontstaan van natuurbranden met zich mee. De hoge temperatuur verdroogt de aarde en ook de begroeiing verdroogt waardoor het makkelijker vlam vlat. Het vuur slaat makkelijk om zich heen en zie het dan maar eens te blussen.
Lees ook: De longen van de aarde staan in brand, of valt het wel mee (Amazone)?
Oké het is heet, maar wat betekenen deze hittegolven?
Ook in Nederland vallen de extreem hoge temperaturen op. Zo was de maand juni, de warmste maand ooit gemeten en werden er in juli spontaan twee hitterecords gevestigd. Het ene record was amper bijgeschreven in de boeken en het werd de volgende dag alweer verbroken. Een ongekende situatie dus. Klimaatwetenschapper Michael Mann zegt zelfs dat dit pas het begin is. Vorig jaar was het al behoorlijk warm en werden er (terecht) waarschuwing afgegeven voor extreem warme dagen, nu is er geen ontkennen aan.
De gevolgen van die extreme hitte zijn zeer divers. In Frankrijk werden diverse evenementen afgelast (nationale schoolexamens) en op sommige plaatsen is het een onmogelijke opgave om naar school of naar het werk af te reizen. Dat lijkt lastig, maar het is hooguit vervelend. De echte problemen ontstaan pas als mens en dier het echt benauwd krijgen. De hitte zorgt voor een hogere luchtvochtigheid en dus loopt de luchtkwaliteit achteruit. In die situatie is het lastiger om ons lichaam af te koelen wat weer kan leiden tot een beroerte of orgaanfalen. Toch zijn de grootste gevolgen indirect.
Hittegolven en de relatie met de klimaatverandering
Een voordeel van de hittegolf van 2018 is dat er een belangrijk referentiekader is ontstaan. Zo hebben onderzoekers een duidelijke link kunnen leggen tussen de hittegolven en de klimaatverandering. Wat blijkt namelijk? Door de wereldwijde klimaatverandering was de kans op extreme hittegolven in 2018 zo’n 5 keer waarschijnlijker geworden. Voor het onderzoek werden gegevens gebruikt uit Nederland, Denemarken, Zweden, Noorwegen en Finland.
Zulke hittegolven komen volgens de onderzoekers van het Environmental Change Institute in Oxford elke 5 tot 8 jaar voor. In Zweden zou dat overigens pas eens in de 30 jaar moeten voorkomen en voor Finland is dit zelfs nog minder: eens per 90 jaar.
Met andere woorden: de hittegolf had niet plaats gevonden als de mens de aarde niet had opgewarmd. Een kwestie van eigen schuld, dikke bult. Dat dit geen verhaaltje is van een of andere klimaatactivist blijkt wel uit een rapportage in het NRC. “Volgens de Wereld Meteorologische is de hittegolf die in Europa heerst ‘absoluut verenigbaar’ met de gevolgen van klimaatverandering,” aldus NRC.
Lees ook: Je ecologische voetafdruk verkleinen: dé ultieme checklist (33 tips!)
De grote vraag die dan gesteld mag worden, wat kunnen we er aan doen?
Het probleem is niet zozeer de hitte, maar de gebrekkige voorbereiding op de gevolgen. De gebouwen die we laten verrijzen zijn wel gebouwd om stabiel te kunnen staan op een wat minder stabiele ondergrond, maar met hoge temperaturen is geenrekening gehouden. Datzelfde geldt ook voor wegen, bruggen en tram- en treinrails, ze zijn hier niet tegen tegenop gewassen. Dat merken we goed: het treinverkeer valt stil omdat sporen krom trekken door de hitte.
Vegan is de oplossing (echt waar)
Het beperken van de opwarming van de aarde zou prioriteit moeten krijgen. Dat gebeurd slechts mondjesmaat. Het aanhouden van een plant based dieet (eens in de week vlees eten zorgt al voor een hele verandering), is een eerste stap. In een ideale situatie doen we dat massaal en zorgen we ervoor dat iedereen duurzaam en gezond leeft en eet in 2050. Ook het kopen van duurzaam vervaardigde producten is een manier om een wezenlijke bijdrage te leveren (na de vlees- en zuivel-industrie is de mode-industrie de meest vervuilende).
Maak jij je zorgen over de huidige klimaatsituatie? Zo ja, wat doe jij er zoal aan om dit te verbeteren? Laat het ons weten in de reacties hieronder!
