Het zal je ongetwijfeld niet zijn ontgaan. De temperaturen stegen in week 30 tot ongekende hoogten. Waren we inmiddels gewend aan zomerse dagen van circa 35 graden Celsius, plots werd het 40 graden en meer. De gevolgen zijn duidelijk, we slapen slechter, worden badend in het zweet wakker en om 12 uur ‘s nachts is het nog steeds 30 graden. Met dergelijke temperaturen is het de vraag hoe we ons hoofd letterlijk koel kunnen houden. Ontvluchten we de stad, zetten er nog een extra airco er bij of zijn er andere opties?
Klimaatverandering
Dat de klimaatverandering niet langer te ontkennen valt is duidelijk. Waar we vroeger, zo’n 10 jaar geleden, de winter nog konden definiëren als een periode met sneeuw, ijs, kou en gladheid, daarvan is tegenwoordig geen sprake meer. Nu is het de zomer die ons parten speelt. We hebben het niet alleen vreselijk warm, ook de dieren hebben er veel last van. Inmiddels is onze woordenschat ook aangevuld met de term ‘hittestress’, een begrip wat niet eerder zo vaak werd gebezigd.
Lees ook: Wat hebben hittegolven nu met klimaatverandering te maken?
Zomers worden warmer
Ben je een beetje positief ingesteld, dan zul je wellicht troost vinden in de gedachte dat er altijd regen komt na zonneschijn. Dat doet niks af aan de warmer wordende zomers. Als deze ontwikkeling blijft aanhouden zullen we ons er op moeten voorbereiden. De vraag is alleen hoe. Gaan we de kant op van Amerika en gaan we de woningen verkoelen waarbij we zo min mogelijk actief zijn en het lopen fietsen tot een absoluut minimum beperken of zijn er andere opties?
Het vergroenen van de woonomgeving
‘Mensen zullen de steden echt niet verlaten. Maar we hebben wel duidelijk een probleem dat we moeten oplossen’, aldus Daan Zandbelt, rijksadviseur voor de Fysieke Leefomgeving. ‘We hebben behoefte aan meer water en groen om de stad te koelen.’
Het vergroenen van de leef- en woonomgeving is een bewezen methode om het klimaat aangenaam en leefbaar te houden. Zandbelt merkt dat zelf in zijn eigen situatie. Voor zijn honderd jaar oude woning staat een grote boom voor de deur. Dat heeft effect, binnenshuis was het tijdens de hittegolf slechts 23 graden. Aangenaam dus. ‘De bebouwde omgeving kan op diverse manieren worden aangepast. Bomen planten ligt voor de hand. Maar je kan ook zuidgevels van gebouwen een overstek geven, om de hoge zon te weren’, zegt Zandbelt. De rijksadviseur is wel realistisch als het gaat om het gebruik ban bomen en beplanting om de temperatuur in huis te beïnvloeden. ‘Flats van zes tot acht verdieping profiteren van de schaduw van bomen. Daarboven wordt het lastiger’.
Lees ook: Over 6 jaar is het zover: de eerste zero-energy stad!
De keerzijde
Een andere manier om de omgeving leefbaar te houden is het aanpakken van zogenaamde hittestress-plaatsen. Denk hierbij aan industrie- en haventerreinen. Het is logisch dat dit juist de plekken zijn waar de temperaturen tot ongekende hoogte stijgen in verband met het ontbreken van beplanting. Hier worden de komende jaren woonwijken aangelegd zoals in Utrecht. Op die manier snijdt het mes aan twee kanten: de woningnood wordt aangepakt en de vergroening zorgt voor verkoeling. Daarmee ontstaat echter een ander probleem. Door het toenemende autoverkeer ontstaan meer files en dus is er sprake van een toename van de CO2 uitstoot.
De airco
Als het realiseren van een groenere leefomgeving geen optie is in verband met de toename van de CO2 uitstoot, wat dan wel? Het installeren van meer airco’s leidt immers tot hetzelfde probleem door het energieverbruik. Volgens het International Energy Agency (IEA) zijn airco’s inmiddels goed voor 10 procent van het wereldwijde stroomverbruik. Vooral door de toename van de welvaart in warme landen in Azië en Afrika zal het energiegebruik door airco’s in 2050 zijn verdrievoudigd, verwacht het IEA.
De siësta als oplossing
‘Je moet het ook niet dramatiseren’, zegt Zandbelt. ‘Ik hoorde de weerman zeggen dat we in 2050 15 tropische dagen per jaar hebben. Dat overleven we wel. We hebben nu temperaturen waarvoor we op vakantie gaan naar andere, warme landen.’ Mogelijk moeten we overwegen om ons leven aan te passen. Een middagdutje in plaats van een verre vakantie. Zo ver is het nog niet, maar heel gek is dat idee nog niet.
