Lange tijd was het de vraag of het niet verdedigbaar zou zijn om vlees en vleesproducten in de supermarkt te belasten met een zogenaamde vleestaks. Welnu, dat moment komt steeds dichterbij. Inmiddels ligt er een goed verdedigbaar plan gereed en groeit de politieke steun voor zo’n prijsverhoging. Goed nieuws dus voor iedereen die het milieu een warm hart toedraagt en tegelijkertijd werk wil maken van een gezonde levensstijl.
Vleestaks maakt einde aan ‘goedkoop vlees’
Het is te hopen dat de carnivoren die deze kerst kiezen voor een stuk vlees er oprecht van genieten. De kans is namelijk groot dat zo’n stuk vlees in 2021 een stukje duurder zal zijn. Langzaam maar zeker is een meerderheid van de Nederlandse bevolking bereid om iets meer te betalen per kilo vlees. Om precies te zijn: een euro per kilo. De belangrijkste motivatie voor die prijsverhoging is de toename van de bewustwording. Consumenten beseffen in toenemende mate dat vlees eten een flinke belasting van het milieu met zich meebrengt. Zo’n verhoging van de prijs is dan een acceptabele manier om de schade aan de natuur en daarmee het klimaat te compenseren.
Politieke steun neemt toe
De steun voor het idee van een vleestaks is niet nieuw. Wat wel nieuw is, is dat het nu ook duidelijk is dat die steun is toegenomen. Uit een vorige maand gepubliceerde enquête blijkt dat 55% van de ondervraagden een voorkeur heeft voor een eerlijke prijs van vlees. Slechts een derde houdt zich om de vlakte en slechts 12% is er faliekant op tegen. Bijkomend voordeel is dat de politieke steun voor een vleestaks groeit. De VVD, nog niet zo heel lang geleden een fel tegenstander van een extra belasting op vlees, schuift langzaam op naar een meer diervriendelijke politiek. Sterker nog, VVD-leden hebben via een amendement gevraagd om het verkiezingsprogramma aan te passen, iets wat zelfs op steun van het partijbestuur kan rekenen. Dat wil overigens niet zeggen dat het woord ‘vleestaks’ in het woordenboek van de gemiddelde VVD’er een prominente plaats heeft gekregen, dat woord wil men nog altijd vermijden.
Lees ook: Unilever heeft groene plannen voor in de toekomst en zet vol in op plantaardige producten!
De andere politieke partijen
De vooruitstrevende houding van de VVD is bijzonder. We zien nameijk bij het CDA een wat twijfelachtige houding en die partij raadt juist de leden af om een dergelijk amendement in stemming te brengen. Bij D66 kunnen in ieder geval wel de vlaggen uit: die partij heeft de vleestaks weer in haar programma opgenomen nadat het eerder was geschrapt. Van Groen Links en de Partij voor de Dieren is al langer bekend dat zij een dergelijke belasting op vlees omarmen en ook de PvdA en de SGP hebben iets vergelijkbaars in hun programma staan. Volgens hen zou er een apart fonds moeten komen om de vleestaks aan te wenden voor de omschakeling naar duurzame landbouw.
Kleine stapjes
Voor de activistische vegetariër is bovenstaande mededeling goed nieuws. Het betekent echter niet dat het zomaar kan worden ingevoerd. Ook al heeft het ministerie het plan voor 95 procent overgenomen, het is zeker geen gelopen race. De Tapp Coalitie die de enquete heeft georganiseerd: “zo moet de sector nog meegenomen worden, en moet worden doorgerekend wat er met de opbrengst van de heffing op vlees gebeurt. Het gaat wel traag”, stelt Jeroom Remmers, directeur van de Tapp Coalitie.
Geen taks, maar accijns
De basis van het plan om tot een functionele vleestaks te komen is een zogenaamde verbruikersbelasting. Het zou dan gaan om een vorm van accijns op vlees, iets wat we ook kennen van de verkoop van tabak. “Dat werkt beter dan de btw op vlees te verhogen, dan kun je alleen kiezen uit het lage of hoge tarief. Bij accijns kun je zelf bepalen en dit de komende jaren aanpassen.” Een bestemming van de opbrengst heeft men ook al. Zo zou een deel bestemd kunnen worden voor het verduurzamen van de vee- en vleessector. Te denken valt aan methodes om de uitstoot van stikstof, fijnstof en broeikasgassen te verlagen.
Ook het verbeteren van het welzijn van de dieren is een mogelijkheid. Het geld kan natuurlijk ook gebruikt worden voor een verlaging van de btw op producten als groenten en fruit en zo een gezonde levensstijl promoten. Hoe het er in ieder geval uit komt te zien, feit is wel dat er voor het eerst serieus werk wordt gemaakt van de invoering van een vleestaks.
Wat vind jij van de vleestaks? Een goed initiatief of niet? Laat het ons weten in de reacties hieronder!
